لقاء الله (قرآن)یکی از عناوین و موضعاتی که در آیات قرآن به کار رفته، لقاء الله است. ۱ - معنای لقاء اللهلقاء، رو در رو قرار گرفتن با چيزى و رسيدن به آن است. مقصود از لقاء اللَّه قرار گرفتن بنده در موقف و جايگاهى است كه بين او و پروردگارش حجابى نباشد، چنان كه شأن روز قیامت چنين است، زيرا قيامت، ظرف ظهور حقايق است. البته احتمالات ديگرى نظير اينكه لقاء به معناى رسيدن به پاداش و يا بعث و قيامت باشد، نيز مطرح است. در اين عنوان معناى اعمّ آن مورد نظر است و آیاتی معرفی می‌شوند که در آن‌ها از مشتقّات «لقى»، «ناظره»، و «ميقات» استفاده شده است. به اعتقاد امام خمینی لقاء الله از عالی‌ترین اهداف الهی است که انسان در مسیر حیات عقلی و قرارگرفتن در جذبه کمال مطلق به آن می‌رسد لکن برخی غیرمحققین به‌طورکلی منکر لقاء الله و مشاهدات عینی و تجلیات ذاتی و اسمائی شده و در مقام تنزیه ذات حق، لقاء الله را همان یوم آخرت و بهشت و سیب و گلابی تفسیر کرده‌اند درحالی‌که لقاء الله بعد از خرق حجب اسمایی و رسیدن به مقام تعلق و تدلی محقق می‌شود. البته به اعتقاد امام خمینی اینکه برخی اهل معرفت راهی برای لقاء الله و مشاهده جمال و جلال باز گذاشته‌اند، مرادشان این نیست که اکتناه ذات مقدس ربوبی جایز باشد و علم حضوری و شهود عینی و احاطه بر آن ذات محیط علی‌الاطلاق ممکن باشد بلکه به نحو اجمالی است؛ یعنی برخی از ارباب سلوک ممکن است حجاب نوری اسمایی و صفاتی را کنار گذاشته و به تجلیات ذاتی غیبی نایل شوند و خود را متعلق و متدلی به ذات مقدس ببیند و در این مشاهده احاطه قیومی حق و فنای ذاتی خود را شهود کنند و بالعیان وجود خود و جمیع موجودات را ظل حق ببینند. به اعتقاد امام خمینی کسانی که لقاء الله را به درخت‌های بهشتی و حورالعین تفسیر می‌کنند چگونه کمال انقطاع را توجیه می‌کنند، کمال انقطاع به‌سادگی حاصل نمی‌شود بلکه احتیاج به ریاضت، استقامت و ممارست دارد تا سالک بتواند از ما سوی الله منقطع گردیده و به غیر خداوند توجه نداشته باشد. تمام صفات وارسته انسانی در انقطاع کامل الی الله نهفته است. امام خمینی مناجات شعبانیه را از بهترین مناجات ماثوره معرفی می‌کند که نقطه اوج این مناجات آنجاست که به محضر خداوند عرضه می‌شود «الهی هب لی کمال الانقطاع الیک» و وصول به معدن عظمت الهی که همان لقاء الله است. ۲ - عناوین مرتبطامید به لقاء الله (قرآن)، ایمان به لقاء الله (قرآن)، تکذیب لقاء الله (قرآن)، حتمیت لقاء الله (قرآن)، زمان لقاء الله (قرآن)، کفر به لقاء الله (قرآن)، لقاء الله در قیامت (قرآن)، محرومان از لقاء الله (قرآن)، مکذبان لقاء الل (قرآن)، موانع لقاء الله (قرآن)، وصول به لقاء الله (قرآن)، یأس از لقاء الله (قرآن)، یقین به لقاء الله (قرآن). ۳ - پانویس۴ - منبع• مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۵، ص۲۱۲، برگرفته از مقاله «لقاء الله». • دانشنامه امام خمینی، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۰۰ شمسی. |